Soru: Ağız kokusunu önlemek için ağız spreyi kullanmak veya sakız çiğnemek orucu bozar mı?

FETVA

            Ağız ve burun gibi doğal menfezlerden vücuda giren ve cevf olarak tabir edilen boğaz, mide ve bağırsaklara ulaşan maddeler az veya çok, katı veya sıvı, tedavi veya gıda amaçlı olması fark etmeksizin orucu bozar.[1]

            Buna göre ağza sıkılan sprey, boğaza ulaşıyorsa orucu bozar. Boğaza ulaşmayan spreyin herhangi bir özür olmaksızın ağza sıkılması ise orucu bozmasa da onu bozma ihtimalinden dolayı mekruhtur. Zira ağza sıkılan bir sıvının boğaza ulaşma ihtimali çok yüksektir.

            Çiğnenen sakız; doğal, aroması olmayan ve ağızda dağılmayan bir yapıya sahipse ve boğaza parçasının gitmediği kesin olarak biliniyorsa orucu bozmaz.[2] Ancak yine de içeriye parça kaçma ihtimaline binaen orucu tehlikeye atmak söz konusu olduğundan herhangi bir özür olmaksızın zikredilen vasıflara sahip bir sakızın çiğnenmesi mekruhtur.[3] Günümüzdeki fabrikasyon sakızlar ise içerisinde kimyasal maddeler bulunduğundan ondan ortaya çıkan sıvılar boğaza ulaşacağından orucu bozar.

[1] Bkz. Alâuddîn Ebu Bekir b. Mes’ûd el-Kâsânî, Bedâiu’s-Senâi’ fî Tertîbi’Şerâi’ (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2010), 2/603; Şemsuddîn Muhammed b. Muhammed el-Hatîb eş-Şirbînî, Muğni’l-Muhtâc İlâ Ma’rifeti Me’ânî Elfâzi’l-Minhâc (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2011), 1/572.

[2] Burhanuddîn el-Merğînânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî (Karaçî: Mektebtu’l-Büşrâ, 2021), 1/350.

[3] Muhammed Emin İbn Abidin, Raddu’l-Muhtâr ala’d-Durri’l-Muhtâr (Lahor: Mektebetu’r-Reşîd, 2023), 6/331.