Soru: Orucunu bozmaya niyet eden ancak bozacak herhangi bir fiilde bulunmayan kişinin orucu bozulur mu?

FETVA

            Allah Rasulü ﷺ “Allah Teala -fiiliyata dökmedikleri veya dillendirmedikleri müddetçe- ümmetimin içerisinden geçirdiklerini affetmiştir.”[1] buyurmaktadır. Hadis-i şeriften de anlaşıldığı gibi fiiliyata dökülmeyen niyetin bir hükmü yoktur. Bundan hareketle Hanefi fukahası, orucunu bozmaya niyetlenen ancak onu bozacak herhangi bir fiil işlemeyen kişinin orucunun bozulmayacağını ifade etmektedir.[2] Şafii mezhebinde sahih kabul edilen bir görüşe göre oruç kişinin onu bozmaya niyet etmesiyle bozulur.[3] Zira niyet orucun şartıdır. Şartın yok olmasıyla oruç da yok olur.[4] Sahih kabul edilen diğer bir görüşe göre ise bozulmaz. İmam Nevevî de bu görüşü tercih etmektedir.[5]

[1] Buhari, Talak, 11 (Hadis No: 5269). “إِنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ عَنْ أُمَّتِى مَا حَدَّثَتْ بِهِ أَنْفُسَهَا ، مَا لَمْ تَعْمَلْ أَوْ تَتَكَلَّمْ”

[2] Alâuddîn Ebu Bekir b. Mes’ûd el-Kâsânî, Bedâiu’s-Senâi’ fî Tertîbi’Şerâi’ (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2010), 2/601.

[3] Ebû Bekr Muhammed b. Alî b. İsmâîl eş-Şâşî el-Kaffâl, Hilyetu’l-ulemâ’ fî ma’rifeti mezhebi’l-fukahâ’ (Amman: Mektebetu’r-Risâleti’l-Hadîsiyye, 1988), 3/187.

[4] Bkz. Ebü’l-Hüseyn Yahyâ b. Ebi’l-Hayr b. Sâlim b. Es‘ad el-Yemânî el-İmrânî, el-Beyân fî mezhebi’il-imâm eş-Şafi’î (Cidde: Dâru’l-Minhâc, 2000), 3/493.

[5] Ebu Zekeriyya Muhyiddîn b. Şeref en-Nevevî, el-Mecmû’ Şerhu’l-Mühezzeb (Kahire: İdâratu’-Tibâati’l-Münîriyye, 1928), 6/297.