Soru: Akrabalarımızın beş kişi ortak olarak satın aldıkları büyükbaş kurbanlık hayvana iki kişi daha ortak olmak istiyor. Bu iki kişinin bir kişilik hisseye dahil olması caiz midir?

FETVA

    Belli şartları taşıyan ve Hanefilere göre Kurban Bayramı’nın ilk üç günü, Şafiîlere göre ise dört günü içerisinde Allah rızası için kesilen hayvana ‘kurban’ denir.[1] Kurbanda asıl olan bir hayvanı sadece bir kişinin kesmesidir.[2] Ancak Allah Rasulü ﷺ büyükbaş hayvana yedi kişinin ortak olmasına müsade ettiğinden[3] dolayı inek ve deve gibi büyükbaş hayvanları yedi kişinin kesmesi istihsanen caizdir. Küçükbaş hayvanı ise ancak bir kişi kurban edebilir.[4]

    Birden fazla kişi tarafından kesilecek kurbanda uygun olan, hayvanı almadan önce ortaklık kurmaktır. Bir kimsenin tek başına kesmek üzere aldığı büyükbaş bir kurbana sonradan başkalarını ortak etmesi mekruh olmakla birlikte caizdir.[5] Ancak fukaha, ortak olarak kesilen kurbanda ortaklardan birinin payının yedide birden daha az olması durumunda hepsinin kurbanının geçersiz olacağını ifade etmiştir.[6] Buna göre yedi hisseli bir hayvanın hisselerinden bir tanesine iki kişinin ortak olması caiz değildir. Hissedarlar her bir hisse için aynı miktarda para vermelidir. Hisselerden birinin ücretinin az olması caiz değildir.

[1] Fahruddîn Osman b. Ali ez-Zeyla’î, Tebyînu’l-Hakâik Şerhu Kenzi’d-Dakâik (Mısır: Dâru’l-Kitâbi’l-İslâmî, 1897), 6/2.

[2] Burhanuddîn el-Merğînânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî (Karaçî: Mektebtu’l-Büşrâ, 2021), 4/81.

[3] Müslim, Hac, 16. (Hadis No: 1213)

[4] Burhanuddîn el-Merğînânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî, 4/81.

[5] Muhammed Emin İbn Abidin, Raddu’l-Muhtâr ala’d-Durri’l-Muhtâr (Beyrut: Dâru’l-Marife, 2015), 9/526.

[6] Burhanuddîn el-Merğînânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî, 4/81.